Salon pejzažne arhitekture u Srbiji

Salon pejzažne arhitekture je ustanovilo Udruženja pejzažnih arhitekata Srbije 2005. godine, kao bijenalnu izložbu radova iz oblasti pejzažne arhitekture.

Za ideju osnivanja i za realizaciju prvog Salona pejzažne arhitekture najzaslužniji su članovi tadašnjeg Upravnog odbora i najaktivniji članovi Udruženja pejzažnih arhitekata Srbije.

Od samog početka, osnovni cilj Salona je afirmacija pejzažne arhitekture u Srbiji kao profesije.

Kao struka koja je „nešto između“, pejzažna arhitektura dugo nije imala dovoljno razumevanja u Srbiji, čak ni u stručnoj javnosti. Ona je između nauke i umetnosti, između arhitekture, ekologije i biotehnike, ona je istovremeno i planerska i dizajnerska, inženjerska i upravljačka delatnost.  Izrazita interdisciplinarnost pejzažne arhitekture je osnova na kojoj ona zajedno sa drugim srodnim strukama deluje u uređivanju prostora. Zato je Salon otvoren za različite struke, kao i za radove iz inostranstva, jer je domaćoj javnosti, kao i novim i mladim stručnjacima, potrebno prikazati različite pristupe i trendove u Evropi i svetu.

S obzirom da je pejzažna arhitektura odraz kulture jedne sredine, kulturološka misija Salona je još jedan od ciljeva osnivača Salona. Pored toga, nagrade Salona imaju za cilj da stimulišu stručnjake da svoja ostvarenja prikazuju i afirmišu, kao i da mlađi stručnjaci unapređuju svoj rad. Krajnji cilj je da Salon utiče i na to da se politika uređivanja prostora u Srbiji menja i stalno unapređuje.

Održano je deset Salona u Beogradu (2005, 2007, 2009, 2011, 2013, 2015, 2017, 2019, 2021, 2023), kao i njihove retrospektive (Banja Luka, Herceg-Novi, Šabac, Negotin, Kikinda, Surdulica, Subotica, Novi Sad…). Za izlaganje na dosadašnjim Salonima konkurisalo je ukupno 777 radova, a izloženo je 580. Dodeljene su ukupno 102 plakete.

Još od prvog Salona, osim iz Srbije, na izložbama su izlagani i radovi i iz drugih zemalja, tako da je Salon odmah postao internacionalni, iako to nije bila početna namera. Zato je izrađen pravilnik Salona i ustanovljeno pravilo da u sastav žirija uđu stručnjaci iz inostranstva, kao i stručnjaci različitih struka. Osim iz Srbije, izlagani su radovi iz još 31 zemlje: Slovenije, Španije, Grčke, Hrvatske, Italije, Holandije, Irske, Austrije, Crne Gore, Mađarske, Bugarske, Bosne i Hercegovine, Belgije, Južnoafričke republike, Maroka, Kine, Velike Britanije, Indije, Južne Koreje, Ujedinjenih arapskih emirata, Turske, Rumunije, Brazila, Bolivije, Ukrajine, Poljske, Nigerije, Meksika, Litvanije, Velike Britanije i Kande. Do 2023. ukupno su izložena 203 inostrana rada, što je Salonu pejzažne arhitekture dalo realan međunarodni karakter. Salon je time postao jedan od najznačajnijih strukovnih događaja u jugoistočnom delu Evrope.

PREGLEDNA TABELA SALONA PEJZAŽNE ARHITEKTURE 2005-2023-ciril.

PREGLEDNA TABELA SALONA PEJZAŽNE ARHITEKTURE 2005-2023-latin.

Ako uzmemo u obzir skromne ambicije na početku, početnu skeptičnost, izrazito teške godine i uslove za rad (ne samo u Srbiji), s jedne strane, a s druge strane pogledamo brojeve u preglednoj tabeli, možemo reći da je cilj Salona postignut. Salon je prevazišao početne dileme, sa nadom da će i dalje napredovati. Ostvarivanje sveukupne misije Salona pejzažne arhitekture u Srbiji zavisiće, pre svega, od onih koji treba da ga čuvaju, razvijaju i dalje unapređuju njegov kvalitet.